Cumhurbaşkanlığı Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli Yönetim Kurulu Üyesi ve TTKD Bilimsel Danışmanı Dr. Erol Kesici, Cumhurbaşkanlığı Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli Kurul toplantısında; Dengesiz yağışlar nedeniyle ani su baskınlarının önlenmesi için öneri olarak önerdiği ‘Kasukabe modeli’ni anlattı.
‘GIDA KRİZİ VE İNSAN GÖÇÜ’ UYARISI
Tüm dünyanın iklim kriziyle mücadele ettiğini kaydeden Dr. Kesici, hem Türkiye’de hem de Türkiye’de yoğun yağış ve su baskınları, uzun süreli orman yangınları, kasırgalar, aşırı sıcaklıklar ve bunun sonucunda ortaya çıkan kuraklık, su kaynaklarının buharlaşması gibi birçok olumsuzluğun yaşandığını kaydetti. ve dünyanın birçok ülkesinde yaz döneminde. Bilimsel önlemler dikkate alınmazsa bu olumsuzlukların artacağını belirten Dr. Kesici, milyonlarca insanın göç etmesinin yanı sıra gıda krizinin de pek çok büyük yaşam sorununa yol açacağı uyarısında bulundu.
BARİYELİ SARNICA BENZERDİR
İstanbul’da son dönemde yaşanan sel felaketine dikkat çeken Dr. Kesici, insanlığın 6 bin yıl önce kullandığı İstanbul’daki Yerebatan Sarnıcı gibi dünyada ‘Kasukabe modeli’ olarak bilinen sistemin riskli bölgelere kurulması gerektiğini söyledi. hem suyu depolamak hem de su baskınlarını önlemek.
Kesici, “Şu anda aşırı sıcaklardan kaynaklanan kuraklığın etkisi dengesiz yağışlara neden oluyor. İstanbul’da şehir sıcaklığının atmosfer sıcaklığının üzerinde olması nedeniyle dengesiz yağışlar ciddi oranda arttı. Kasukabe de Japon modeli denilen bir model. Yerebatan Sarnıcı gibi eğimli alanlarda suyu depoluyor. “Suyu silo benzeri yapılarda tutuyor ve 25 metrekarelik bir havuzun suyunu 1 saniyede boşaltabilecek akış gücüyle bu suyu bağlantılı tüneller aracılığıyla şehirlere ulaştırabiliyor.” en yakın dere, dere, göl, deniz veya yer altında oluşturulacak büyük barajlar” dedi.
İNSANLIK 6 BİN YIL ÖNCE UYGULADI
Dr., yönetim kurulu toplantısında bu sistemle ilgili önerisini de sunduğunu belirtti. Kesici, “Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü yetkilileri de bilgi aldı. Yerebatan Sarnıcı’nda temel prensip budur. Kıtlık ve zor durumlarda suyun depolanması aynı zamanda su baskınlarına karşı da bir önlemdir. Baktığımızda insanlık bunu 6 bin yıl önce yapmıştı.”Anadolu’nun birçok bölgesinde sarnıçlar hem su depolamak hem de su baskınlarını önlemek amacıyla kullanılıyordu. Bunları sadece su deposu olarak düşünmemek lazım” dedi.
KAYIPLARDAN DAHA AZ MALİYET
Altyapının önemine vurgu yapan Dr. Kesici, “Dünyanın birçok gelişmiş ülkesi Japonya’nın Kasukabe şehrinde kullanılan sistemi kullanmaya başladı. Sistem, bildiğimiz tarihi Yerebatan Sarnıcı gibi yer altı sarnıçlarından-barajlarından oluşuyor. Bu sistemde yer altına yönlendirilen akış suları, sarnıçlara bağlanan tünel veya tünellerle saniyede 25 m2 oranında depolanmakta, nehir, dere, göl, baraj, deniz vb. yerlere deşarj edilebilmektedir. en yakınıdır, havuzun boşaltılmasıyla aynı güçtedir.Çok sağlam ve kalıcı bir yapıdır.İlk bakışta maliyeti pahalı görünebilir ancak su baskını, temizlik, sağlık (su, çevre kirliliği, kanalizasyon) nedeniyle oluşan maddi zararlar , vb.) Çok fazla para tasarrufu sağlar” dedi.
Kaynak: DHA