Beşamel sos nedir?
Beşamel sos, temel olarak un, süt ve tereyağıyla hazırlanan, kremsi ve pürüzsüz bir sos çeşididir. Fransız mutfağının vazgeçilmezlerinden biri olan beşamel sos, birçok yemeğin lezzetini artırmak için kullanılır. Özellikle makarna, sebze gratenleri, lasagna gibi tariflerde sıkça tercih edilen bu sos, yapımı kolay olmasının yanı sıra farklı kullanım alanlarıyla da dikkat çekmektedir. Ancak, beşamel sosun sağlıksız versiyonları ve sık yapılan hatalar da bulunmaktadır. Bu yazıda beşamel sosun ne olduğunu, tarihçesini, ana malzemelerini, yapımını, farklı kullanım alanlarını, sık yapılan hatalarını, sağlıklı alternatiflerini, lezzetli tariflerini ve servis önerilerini ele alacağız.
Beşamel sos nedir?
Beşamel sos, dünya mutfaklarında sıkça kullanılan bir sos çeşididir. Fransız mutfağından köken alan bu sos, özellikle İtalyan ve Akdeniz mutfağında yaygın olarak kullanılmaktadır. Beşamel sos, beyaz sos olarak da bilinir ve temel olarak süt, un, tereyağı ve baharatlardan oluşur.
Beşamel sosun ana malzemeleri arasında tereyağı, un, süt, tuz ve beyaz biber bulunur. Tereyağı, sosun kıvamını ve lezzetini artıran temel bir bileşendir. Un ise tereyağıyla kavrulduktan sonra süt eklenerek sosun kıvamı oluşturulur. Tuz ve beyaz biber ise sosun tat ve aroma profilini tamamlar.
Beşamel sos, pek çok farklı yemek ve tarifte kullanılabilir. Örneğin, lazanya, makarna gratenleri, karnıyarık gibi yemeklerin yanı sıra çeşitli sebze yemekleri ve çorbalarda da etkileyici bir lezzet sunar. Ayrıca, çeşitli salata soslarında da kullanılarak tat ve kıvam açısından zenginlik katar. Beşamel sosun kullanım alanları oldukça geniş ve yaratıcılığa açıktır.
- Makarna gratenleri
- Lazanya
- Karnıyarık
- Sebze yemekleri
- Çorba
Malzemeler | Miktar |
---|---|
Tereyağı | 50 gram |
Un | 50 gram |
Süt | 500 ml |
Tuz | 1 çay kaşığı |
Beyaz biber | 1 çimdik |
Beşamel sosun tarihçesi
Beşamel sos, İtalyan mutfağından Fransız mutfağına geçmiş ve dünya mutfağına yayılmış, çok eski bir sos çeşididir. Bu sosun tarihçesi, aslında beşamel sosunun bulunuşundan çok daha öncesine dayanmaktadır.
Beşamel sosun kökeni, Roma İmparatorluğu dönemine kadar uzanmaktadır. Antik Roma mutfağında, bu sosun bir benzeri olan “Moretum” adı verilen bir sos kullanılıyordu. Moretum sosu, peynir, hardal tohumu, zeytinyağı, sirke ve baharatlar ile hazırlanan bir sosdu. Beşamel sosun temel malzemeleri olan un, tereyağı ve süt ise o dönemde henüz kullanılmıyordu.
Beşamel sosun gerçek anlamda ortaya çıkışı ise 17. yüzyıla denk gelmektedir. Bu dönemde Fransız şefler, daha hafif bir sos yaratma amacıyla un, tereyağı ve sütü bir araya getirerek beşamel sosunu icat ettiler. İtalyanca “besciamella” olarak adlandırılan bu sos, Fransızca’ya “béchamel” olarak geçmiş ve dünya çapında ün kazanmıştır.
Beşamel sosun ana malzemeleri
Beşamel sos, lezzetli yemeklerin vazgeçilmez bir parçasıdır. Peki, bu harika sosu yapmak için hangi malzemeleri kullanmalıyız? İşte beşamel sosun ana malzemeleri:
1. Tereyağı: Beşamel sosun temel malzemelerinden biri tereyağıdır. Tereyağı, sosun kıvamını ve lezzetini artıran bir bileşendir.
2. Un: Beşamel sosun diğer bir önemli malzemesi un. Un, sosa kıvamını verir ve sosun kalınlaşmasını sağlar.
3. Süt: Beşamel sosun en önemli bileşeni ise süt. Süt, sosun kremamsı ve yumuşak bir dokuya sahip olmasını sağlar.
Bu üç ana malzemenin yanı sıra, beşamel sosun lezzetini artırmak için baharatlar ve ek malzemeler de kullanılabilir. Örneğin, muskat rendesi, karabiber, tuz veya rendelenmiş peynir beşamel sosun tat ve aroma profilini zenginleştirebilir.
- Tereyağı
- Un
- Süt
Malzeme | Miktar |
---|---|
Tereyağı | 2 yemek kaşığı |
Un | 2 yemek kaşığı |
Süt | 2 su bardağı |
Beşamel sosun yapımı
Beşamel sos, dünya mutfağında çok kullanılan ve birçok yemeğe lezzet katan bir sostur. Özellikle Fransız mutfağında sıkça tercih edilen bu sos, kremalı ve hafif tatlımsı bir lezzete sahiptir. Beşamel sos, un, tereyağı, süt ve baharatlar ile yapılan bir temel sostur. Bu lezzetli sosu evde kolaylıkla yapabilirsiniz.
Beşamel sos yapımına başlamadan önce gerekli malzemeleri hazırlayın. İhtiyacınız olan malzemeler şunlardır:
- – 2 yemek kaşığı un
- – 2 yemek kaşığı tereyağı
- – 2 su bardağı süt
- – Tuz
- – Karabiber
- – Muskat rendesi
Beşamel sosun yapımı oldukça kolaydır. İlk olarak bir tencereye tereyağını koyun ve eritin. Üzerine unu ekleyip kısık ateşte 2-3 dakika kadar kavurun. Unun kokusu çıkana kadar kavurma işlemine devam edin. Ardından azar azar sütü ekleyin ve sürekli karıştırarak sosu kaynatın. Kaynamaya başlayınca ateşi kısık tutarak sosu koyulaşıncaya kadar pişirin. Kıvam aldıktan sonra tuz, karabiber ve muskat rendesini ekleyin. Son olarak tüm malzemeleri güzelce karıştırın ve ocaktan alın. Beşamel sos hazır!
Malzemeler | Miktar |
---|---|
Un | 2 yemek kaşığı |
Tereyağı | 2 yemek kaşığı |
Süt | 2 su bardağı |
Tuz | İsteğe bağlı |
Karabiber | İsteğe bağlı |
Muskat rendesi | İsteğe bağlı |
Beşamel sosun farklı kullanım alanları
Beşamel sos, Fransız mutfağından köken alan ve birçok yemek için temel bir bileşendir. Ancak beşamel sosun sadece makarna sosu olarak kullanıldığını düşünmek yanlış olur. Bu yazıda, beşamel sosun farklı kullanım alanları hakkında bilgi vereceğiz.
- Pastaların Üzerinde – Beşamel sos, peynirli veya sebzeli pastaların üzerine ekstra bir lezzet katmak için kullanılabilir. Üstünün kızarmasını sağlar ve iç malzemeler ile harika bir uyum oluşturur.
- Sebze Gratini – Sebzeleri gratinlemek için beşamel sos mükemmel bir seçimdir. Patates, karnabahar, brokoli gibi sebzeleri beşamel sosla kaplayarak fırında kızartabilirsiniz. Üzerine rendelenmiş peynir ekleyerek lezzetini artırabilirsiniz.
- Lasagna – Beşamel sos, klasik bir lasagna tarifinde vazgeçilmezdir. Sırasıyla, makarna levhaları, et sosu, beşamel sos ve peynir katmanlarını oluşturarak nefis bir lasagna hazırlayabilirsiniz.
Yemek | Beşamel Sosun Kullanımı |
---|---|
Makarna | Makarna sosu olarak kullanılabilir |
Tavuklu Brokoli | Sebzelerin üzerinde kullanılarak gratinleme yapılabilir |
Peynirli Patates Graten | Patatesin üzerine dökülerek kızartma yapılabilir |
Beşamel sosun farklı kullanım alanları oldukça çeşitlidir. Bu sosla yemeklere ekstra bir lezzet ve kıvam kazandırabilirsiniz. Pastaların üzerinde, sebze gratinlerinde ve lasagnalarda beşamel sos mükemmel bir tercihtir. Bunların yanı sıra, pek çok farklı yemeğe beşamel sos ekleyerek yaratıcı tarifler oluşturabilirsiniz.
Beşamel sosun sık yapılan hataları
Beşamel sos, yemeklerde kullanılan oldukça popüler bir sostur. Ancak, hatalı yapıldığında veya yanlış kullanıldığında lezzetini ve kıvamını kaybedebilir. Bu yazıda, beşamel sosun sık yapılan hatalarını ve bunları nasıl düzeltebileceğimizi ele alacağız.
Hata 1: Unu yeterince kavurmamak veya çok kavurmak
Beşamel sosun temel malzemesi olan un, yağ ile kavrulduğunda kendine özgü bir lezzet ve kıvam kazanır. Ancak, unu yetersiz veya fazla kavurmak, sosun tadını etkileyebilir. Unu çok az kavrarsak, ham bir un kokusu olabilir ve un tadı hissedilebilir. Unu çok fazla kavrarsak, sosun rengi koyu olabilir ve acı bir tat kazanabilir. Doğru kıvamı elde etmek için unu hafifçe kavurmalı ve rengi dönene kadar karıştırmalıyız.
Hata 2: Sütü hızlı ve aşırı ısıtmak
Beşamel sosun kıvamı için süt önemlidir. Ancak, sütü hızlı ve aşırı ısıtırsak, sosun kıvamı bozulabilir ve topaklanma oluşabilir. Sütü kaynatmadan önce, önce biraz soğumasını beklemek önemlidir. Ardından, yavaş yavaş tencereye eklemeli ve sürekli karıştırmalıyız. Böylece sütün ısısı yavaş yavaş artar ve sos topaklanmadan kıvamını alır.
Hata 3: Sosu sürekli karıştırmamak veya aşırı karıştırmak
Beşamel sosu pişirirken sürekli karıştırmak önemlidir. Ancak, aşırı karıştırmak da sosun kıvamını etkileyebilir. Sosu sürekli karıştırmazsak, altı kolayca tutabilir ve sos yanabilir. Ancak, aşırı karıştırırsak, sosun kıvamı bozulabilir ve içindeki hava kabarcıkları nedeniyle pütürlü bir yapı oluşabilir. Sosu orta ateşte sürekli karıştırarak, pürüzsüz bir kıvam elde edene kadar pişirmeliyiz.
Dipnot: Beşamel sosu yaparken, malzemeleri doğru oranlarda kullanmak ve tarife sadık kalmak da önemlidir. Ayrıca, tencerenin altını sürekli kontrol etmek ve sosu pişirirken dikkatli olmak da hatalardan kaçınmamıza yardımcı olur.
Beşamel sosun sağlıklı alternatifleri
Beşamel sos, Fransız mutfağına ait bir sostaıdır ve genellikle makarna, sebzeler ve deniz ürünleri gibi yemeklerin üzerine dökülerek kullanılır. Ancak, geleneksel tarifinde bol miktarda tereyağı ve un kullanıldığı için sağlıklı bir seçenek değildir. Neyse ki, beşamel sosun sağlıklı alternatifleri bulunmaktadır.
Beşamel sosun sağlıklı alternatifleri arasında, tereyağının yerine zeytinyağı veya hindistancevizi yağı kullanılabilir. Bu yağlar daha sağlıklı yağlar olarak bilinir ve beşamel sosun lezzetini kaybetmeden daha sağlıklı bir seçenek sunar. Ayrıca, un yerine kepekli un, badem unu veya kinoa unu gibi daha besleyici unlar kullanarak da daha sağlıklı bir beşamel sos elde edebilirsiniz.
Bunun yanı sıra, beşamel sosun içeriğini zenginleştirmek için peynir yerine başka malzemeler de kullanabilirsiniz. Örneğin, hindistancevizi sütü veya badem sütü gibi bitkisel sütler beşamel sosun daha hafif ve sağlıklı olmasını sağlar. Aynı zamanda, karabiber, sarımsak tozu, kurutulmuş kekik gibi baharatlar ile de beşamel sosun lezzetini artırabilirsiniz.
- Zeytinyağı veya hindistancevizi yağı kullanın
- Kepekli un, badem unu veya kinoa unu kullanın
- Bitkisel sütler kullanın
- Baharatlarla lezzetlendirin
Malzemeler | Orjinal Tarif | Sağlıklı Alternatif Tarif |
---|---|---|
Tereyağı | 50 gr | Zeytinyağı: 50 gr |
Un | 50 gr | Badem unu: 50 gr |
Süt | 500 ml | Badem sütü: 500 ml |
Peynir | 100 gr | Hindistancevizi rendesi: 100 gr |
Beşamel soslu lezzetli tarifler
Beşamel soslu lezzetli tarifler, yemeğe ayrı bir tat ve lezzet katan beşamel sosun kullanıldığı tariflerdir. Beşamel sos, Fransız mutfağından dünya mutfaklarına yayılan bir sos çeşididir. İçerisinde bulunan ana malzemeler sayesinde zengin bir lezzet sunan bu sos, birçok farklı yemeğe kullanılabilir. Beşamel sos, süt, un, tereyağı, tuz ve karabiber gibi basit malzemelerin uyumlu bir şekilde pişirilmesiyle elde edilir. Farklı kullanım alanlarına sahip olan beşamel sos, herkes tarafından kolayca yapılabilir ve birbirinden lezzetli tariflere dönüşebilir.
Beşamel soslu tarifler arasında en popüler olanlardan biri beşamel soslu makarnadır. İnce bir boşa sahip olan bu sos, makarnanın üzerine dökülerek servis edilir. Ayrıca beşamel soslu karnabahar graten de oldukça lezzetli bir seçenektir. Karnabaharın üzerine yayılan beşamel sos, fırında pişirildikten sonra enfes bir lezzete dönüşür. Beşamel sos aynı zamanda patates graten ve deniz ürünleri graten gibi tariflerde de kullanılabilir.
Liste:
- Beşamel soslu makarna
- Beşamel soslu karnabahar graten
- Beşamel soslu patates graten
- Beşamel soslu deniz ürünleri graten
Tablo:
Tarif | Malzemeler | Hazırlık Süresi |
---|---|---|
Beşamel soslu makarna | Makarna, beşamel sos, rendelenmiş kaşar peyniri, tuz | 20 dakika |
Beşamel soslu karnabahar graten | Karnabahar, beşamel sos, rendelenmiş kaşar peyniri, tuz, karabiber | 40 dakika |
Beşamel soslu patates graten | Patates, beşamel sos, rendelenmiş kaşar peyniri, tuz, karabiber | 50 dakika |
Beşamel soslu deniz ürünleri graten | Deniz ürünleri (karides, kalamar, levrek vb.), beşamel sos, rendelenmiş kaşar peyniri, tuz, karabiber | 45 dakika |
Beşamel sosun servis önerileri
Beşamel sosun servis önerileri, bu harika Fransız sosunun nasıl lezzetlendirilebileceği konusunda size ilham verecektir. Beşamel sos, çeşitli yemeklerde kullanılabilen bir temel sostur. Ancak, çoğu kişi beşamel sosu yalnızca makarna ve lasagne gibi sade yemeklere eşlik eden bir sos olarak düşünür. Oysa beşamel sosu bu basit yemeklerin ötesine geçirerek, daha zengin ve lezzetli bir deneyim elde edebilirsiniz. İşte beşamel sosun servis edilebileceği farklı yollar:
1. Sebzeli Gratin: Beşamel sos, sebzelerle birlikte gratinlere mükemmel bir katkı sağlar. Ispanak, brokoli, kabak veya patates gibi sebzeleri beşamel sosla kaplayarak, çıtır çıtır bir gratin yapabilirsiniz. Üzerine rendelenmiş peynir serpiştirmeyi unutmayın!
2. Pizza Topping: Beşamel sos, geleneksel domates sosunun yerine kullanılarak pizzalara ayrı bir lezzet katabilir. Beyaz soslu pizzalar, özellikle deniz ürünleri veya tavukla birleştirildiğinde harika bir tercih olabilir. Üzerine taze otlar ve rendelenmiş parmesan peyniri ekleyerek farklı bir pizza deneyimi yaşayabilirsiniz.
3. Kremalı Çorba: Beşamel sos, çorbalara kremalı bir dokunuş katarak onları daha doyurucu hale getirebilir. Özellikle havuç, kabak veya brokoli gibi sebzelerle yapılan çorbalar için ideal bir ek malzemedir. Beşamel sosu çorbanın son aşamasında eklemeyi unutmayın ve iyice karıştırarak homojen bir kıvam elde edin.
Bu farklı servis önerileri, beşamel sosun sadece klasik makarna yemeklerinde kullanılmadığını göstermektedir. Beşamel sosu farklı yemeklere ekleyerek lezzetli ve çeşitli tarifler deneyebilirsiniz. Unutmayın, yemek yaparken yaratıcılığınızı kullanmak her zaman en keyifli olanıdır!
- Sebzeli Gratin: Beşamel sosla kaplanmış çıtır çıtır sebzelerle enfes bir gratin yapabilirsiniz.
- Pizza Topping: Beyaz soslu pizzalar deniz ürünleri veya tavukla birleşince lezzetli bir seçenek olabilir.
- Kremalı Çorba: Beşamel sos, havuç, kabak veya brokoli gibi sebzelerle yapılan çorbaları daha doyurucu hale getirebilir.
Servis Önerisi | Açıklama |
---|---|
Sebzeli Gratin | Beşamel sosla kaplanmış çıtır çıtır sebzelerle lezzetli bir gratin yapabilirsiniz. |
Pizza Topping | Beşamel soslu pizzalar, deniz ürünleri veya tavukla birleşince farklı bir tat deneyimi sunar. |
Kremalı Çorba | Beşamel sos, havuç, kabak veya brokoli çorbalarına kremsi bir dokunuş katarak daha doyurucu hale getirir. |