Mert İnan – Türkiye’de her yeni yıl öncesi Noel Baba’ya ait yükselen reaksiyon ve tartışmalar, bu defa Katolik dünyada farklı bir eksende yaşanıyor. Yaşanan tartışmanın odağında ise Demre’de dördüncü yüzyılda doğup yaşayan Aziz Nikola da yer alıyor. Tartışmanın fitilini, Sicilya’nın Noto kentinde misyonlu Psikopos Antonio Stagliano ateşledi. Aziz Nikola’yı anma gününde konuşan Stagliano, “Noel Baba gerçek değil. Kırmızı kıyafeti de reklam maksatlı olarak Coca-Cola tarafından icat edildi” dedi. Noel Baba’nın, köklerinin Aziz Nikola’ya dayanmadığını ve hayali bir karakter olduğunu da söyleyen Stagliano, “Noel Baba, Aziz Nikola üzere tarihi bir kişi değil. Demreli Aziz Nikola ikram dağıtmaz, fakirlere yardım ederdi. Noel Baba, neden sırf parası olanlara armağan götürüyor? Açlıktan ölen çocuklar yok mu, niçin onlara gitmiyor? Demreli Aziz Nikola ise hiçbir şeyi olmayan çocuklara gidiyordu” tabirlerini kullanırken, yaşanan tartışmaya Türkiye’deki Katolik kanaat başkanları de katıldı.
‘Kim olduğunu bilmiyoruz’
Mersin Katolik Kilisesi Rahibi Hanri Leylek, Aziz Nikola’nın Antalya’nın Demre ilçesinde yaşayan bir Hristiyan aziz olduğunu belirterek, “Ancak Stagliano’nun dediği üzere, Noel Baba figürü sonradan, hakikat. Noel Baba ile Aziz Nikola ile birleştirilip ortaya çocuklara armağan dağıtan bir karakter çıktı. Aziz Nikola, armağan dağıtan değil yoksullara, düşkünlere, muhtaçlık sahiplerine yardım eden bir kişiydi. Hristiyanlık inancında Aziz Nikola günü kutlanır. Noel Baba ise kültürel bir olgu olarak vakitle gelişip yayılmıştır. Aziz Nikola, bu toprakların insanıydı. Noel Baba’nın nerede doğup büyüdüğünü, kim olduğunu bilmiyoruz” dedi.
‘Dinle alakası yok’
İstanbul’da vazifeli Katolik Rahip Pavel Szymala da İtalyan Psikopos Stagliano’nun açıklamalarına katıldığını söyleyerek, şöyle konuştu: “Aziz Nikola, Demre’de doğup yaşamış bir Hristiyan sevgilidir. Ne yazık ki kimi şahıslar kutsal bedeller üzerinden bir ekip figürler yaratabiliyorlar. Aziz Nikola, gereksinim sahiplerinin babası, yoksulların yardımsever din adamıdır. Lakin Noel Baba’nın Aziz Nikola olduğunu söylemek hakikat olmaz. Aziz Nikola ile Noel Baba değişik kişi ve karakterlerdir. Noel Baba’nın dinle alakası yoktur. Sizlerin alışveriş merkezlerinde, kafelerde, meydanlarda gördüğünüz Noel Baba sonradan ortaya çıkmış bir figürdür. Noel Baba, Amerika’da başlayan bir faaliyet olarak tüm dünyaya yayılmıştır. Günümüzdeki Noel Baba figürünün içecek markasıyla yaşıttır.”
‘Noel Baba Aziz Nikola ile özdeş’
Türkiye Katolik Episkoposlar Konseyi Basın Sözcüsü ve Kültür Ataşesi Dr. Rinaldo Marmara ise Noel Baba’ya yöneltilen tenkitlerin ağır olduğunu lisana getirerek şunları söyledi:
“Noel Baba, Hristiyan kültürüne yerleşmiş ve asırlardır varlığına inanılan bir kişilik. Demreli Aziz Nikola, gariplere, garibanlara el uzatan yardım eden bir kişiydi. Evlenecek genç kızlara çeyizler ve altın bahşeder, kimsesiz çocuklara sahip çıkardı. Noel Baba dediğimiz kişi Aziz Nikola ile özdeşleşmiştir, kültürel, hatta dini bir kişilik halini almıştır. Yaşayan ve gerçek olan Aziz Nikola’dır, hakikat fakat Noel Baba da Aziz Nikola’nın yansıması olarak kabul edilir ve uygunluk yapan kişidir. Noel Baba, Hristiyanlık’ta uygunluğu, paylaşmayı anlatır. Bu nedenle ‘Noel Baba, palavradır, kandırmacadır, reklamdır’ demek çok ağır ve gereksiz bir itham olur.”