Milyonlarca öğrenci uzun periyodik çalışma temposunun akabinde geçtiğimiz ay Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) girdi. İmtihanın bitmesiyle öğrencilerin boşluk hissi yaşadığını belirten İstanbul Kent Üniversitesi’nden Öğretim Vazifelisi Klinik Psikolog Birgül Sena Mayda, genel anlamada tasayı belirsizliğin tetiklediğini söyledi. ‘Sınavım nasıl geçecek?’ sorusunu soran öğrencilerin artık de ‘İstediğim üniversiteyi kazanabilecek miyim?’ diye sorduğunu söyleyen Mayda, roru değiştiğini lakin belirsizlik tıpkı biçimde devam ettiğini söz etti.
KORKU YANLIŞ KARARLAR ALDIRABİLİR
Tasa düzeyinin artmasıyla kişinin yanlış kararlar verebileceğini belirten Mayda, “Genellikle imtihan sonrasında öğrenciler imtihanları güzel geçse bile makûs geçtiğini düşünebiliyorlar. Bu da bizim dert düzeyimizin artmasıyla birlikte felaketleştirme senaryoları kurmamıza neden oluyor. Çoklukla en kötüyü hayal ederiz ya da akıl okuma dediğimiz bir bilişsel çarpıtmayı gerçekleştiririz. Örneğin; imtihan sonrası ‘Babam o kadar emeğinin boşa gittiğini düşünüyor’ bir akıl okumadır. Biz yalnızca karşımızdaki kişinin ne düşündüğünü bildiğimizi zannediyoruz. Böylece niyetlerle çok fazla uğraşmaya başlıyoruz. Olumsuzluk hissettiren kanılar olduğu için biz bu sorulara karşılık verdikçe korku düzeyimiz daha da artıyor.” diye konuştu.
Ümitsizlik düzeyinin artmasıyla birlikte korku düzeyinin de arttığına vurgu yapan Mayda, “Umutsuzluk düzeyi arttıkça tasa düzeyi de artıyor. Münasebetiyle da internet bağımlılığı tetikleniyor. Öğrenciler YKS sonrası ne yapacağını bilemediği için boşluk hissinden ötürü internet başında daha fazla vakit geçiriyorlar. Ailelerin öğrencilerin yanında olmaması, eleştirmesi, ‘zaten çok çalışmadın’ demeleri öğrenciyi daha fazla yalnızlaşmaya ve münasebetiyle internete sürükleyecektir. Yalnızlaşan gençte, internet, alkol, unsur bağımlılığı görülebilir. Bunlar aslında bizim telaş düzeyimizi düşürmek için bilinçsizce kullandığımız başa çıkma usulleridir. Bizler kaygılandıkça yanlış baş etme stratejileri geliştiriyoruz.” dedi.
KORKUYU AZALTACAK TAVSİYELER
Ailelerin dayanağının imtihan öncesinde olduğu üzere imtihan sonrasında da çok kıymetli olduğunu hatırlatan Mayda, korkuyu azaltmaya yardımcı olacak tavsiyelerde bulundu. Mayda, kelamlarını şöyle tamamladı: “Gençlerin hem arkadaşlarıyla hem de ailesiyle toplumsal bağlantılar kurması bağımlılık riskini azaltacaktır. Kanılar her vakit olabilir lakin değerli olan bizim fikirlerle ne yaptığımızdır. Bu yüzden bizi tabana götüren, kaygılandıran niyetlere dur diyebilmek çok değerli. Ayrıyeten öğrencilerin anın farkına varmaları gerekiyor. Hobiler de geliştirebilirler. Daha evvelden yapmak istedikleri ancak vakit bulamadıkları için yapamadığı her şeyi bu devirde deneyebilirler.”