NASA ve Roscosmos, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun (ISS) Rusya bölgesindeki hava sızıntısının nedeni ve ciddiyeti konusunda anlaşmazlık yaşıyor. NASA, ISS’in güvenliği için endişeli olduğunu belirtirken, Rus yetkililer operasyonların güvenli olduğunu savunuyor. Taraflar çözüm için bağımsız bir uzman ekibin değerlendirmesini bekliyor.
Bu anlaşmazlık, NASA’nın ISS Danışma Komitesi’nin 13 Kasım’da Moskova’da istasyonla ilgili sorunları görüşmek üzere yaptığı kısa bir toplantı sırasında ortaya çıktı.
En büyük endişe, Zvezda hizmet modülünün PrK adı verilen ve modülün geri kalanından bir kenetlenme portunu ayıran girişindeki küçük ama sürekli bir sızıntı.
ISS Komitesi Başkanı Bob Cabana, “Ekipler çatlağın başlaması ve büyümesine neden olan faktörleri araştırmaya devam etseler de, ABD ve Rus teknik ekipleri, muhtemel temel nedenin ne olduğu veya bu sızıntıların sonuçlarının ciddiyeti konusunda ortak bir anlayışa sahip değiller.” diye konuştu.
Eski NASA astronotu Cabana, Rus mühendislerin çatlakların muhtemelen mikro titreşimlerin yarattığı “yüksek döngüsel yorgunluktan” kaynaklandığına inandıklarını söyledi.
Eylül ayında NASA Genel Müfettiş Ofisi (OIG) tarafından hazırlanan bir raporda, istasyonun başka bir yerinde görülmeyen sızıntıların nedeni olarak her iki kurumun da odağını iç ve dış kaynaklara daralttığı belirtildi.
OIG raporuna göre, 27 Eylül’de düzenlenen bir brifingde NASA yetkilileri, ilk kez 2019’da tespit edilen ancak bu yılın başlarında günde 1,7 kilogram hava kaybıyla bugüne kadar görülen en yüksek oranlara ulaşan sızıntılarla ilgili endişeleri küçümsedi.
Söz konusu brifingde ajans yetkilileri son onarım çalışmalarının sızıntı oranını üçte bir oranında azalttığını söyledi.
İstasyonda geçirdiği yaklaşık sekiz ayın ardından Ekim ayında Crew-8 göreviyle Dünya’ya dönen NASA astronotu Michael Barratt 8 Kasım’da verdiği brifingde Rus meslektaşlarının bu konuda “çok açık” olduklarını ancak NASA’nın kapak açıkken önlem aldığını söyledi.
Barratt, “Bu zaman dilimlerinde ABD tarafı ile Rusya tarafı arasındaki kapağı kapatmak için çok muhafazakar bir yaklaşım benimsedik. Bu rahat bir şey değil ama her iki taraftaki insanlar arasındaki en iyi anlaşma bu ve mürettebat olarak bununla yaşıyoruz.” dedi.
Cabana, “Rus ekibi sızıntıları aramaya ve kapatmaya devam ederken, PrK’nın yıkıcı bir şekilde parçalanmasının gerçekçi olduğuna inanmıyor” dedi.
Ayrıca Cabana, “NASA, PrK’nın yapısal bütünlüğü ve yıkıcı bir arıza olasılığı konusundaki endişelerini dile getirdi. Ruslar devam eden operasyonların güvenli olduğuna inanıyor ancak bizi tatmin edecek şekilde bunu kanıtlayamıyorlar ve ABD bunun güvenli olmadığına inanıyor ancak biz de Rusları tatmin edecek şekilde bunun böyle olduğunu kanıtlayamıyoruz.” ifadelerini kullandı.
SIZINTILARI DEĞERLENDİRMEK İÇİN BAĞIMSIZ EKİP
Bu çabalar için herhangi bir zaman çizelgesi sunulmadı, ancak NASA’nın sızıntıları değerlendirmek üzere bağımsız bir ekip getirdiği kaydedildi.
Cabana, “Bu bir mühendislik sorunudur ve iyi mühendisler bir çözüme ulaşabilmeli ve bu çözüm üzerinde anlaşabilmelidir. İstasyon genç değil. Oldukça uzun bir süredir orada. Biraz aşınma ve yıpranma beklersiniz ve bunu görüyoruz.” diye konuştu.