Çin önümüzdeki yıl alçak Dünya yörüngesine yeni kuantum uyduları fırlatacak. Bu uyduların gelecekte,yüksek yörünge uyduları ve alçak Dünya yörünge uyduları arasında geniş alanlı bir kuantum iletişim ağı oluşturması bekleniyor.
Çin önümüzdeki yıl alçak Dünya yörüngesine (LEO) iki ila üç kuantum iletişim uydusu fırlatılacak.
Çin Bilimler Akademisi’ne (CAS) bağlı Kuantum Bilgi ve Kuantum Teknolojisi Enstitüsü Başkanı Pan Jianwei, 2027 yılında orta Dünya yörüngesine bir uydu daha fırlatılacağını belirtti.
Çin’in önümüzdeki 5 ila 6 yıl içinde kuantum iletişim ağını mümkün kılmak için kuantum röle teknolojilerinde atılımlar yapmayı beklediğini de sözlerine ekledi.
2016’DA MOZİ UYDUSUNU FIRLATMIŞTI
Çin, özellikle kuantum iletişim ve şifrelemeye odaklanarak uzayda kuantum fiziğini test etmek üzere 2016 yılında öncü Mozi uydusunu fırlatmıştı.
CAS bünyesinde geliştirilen bu uydu, kuantum anahtar dağıtımını (QKD) ve kuantum dolanıklığını daha önce görülmemiş mesafelerde gösterdi.
Ülke ayrıca araştırma merkezleriyle birlikte, 2017 yılında tamamlanan 2.000 kilometre uzunluğunda bir fiber optik ağ olan Pekin-Şanghay Kuantum İletişim Omurgasını inşa etti.
2022 yılında CAS ve diğerleri kuantum anahtar dağıtımını (QKD) test etmek üzere küçük Jinan-1 uydusunu Lijian-1 roketiyle fırlatmak için işbirliği yaptı.
Önceki raporlara göre, yeni uydular daha geniş ve nihayetinde küresel kapsama alanı için yer tabanlı ağlarla birleştirilecek.
Planlanan daha yüksek yörüngeli uydu, LEO’daki uydular birkaç dakika içinde üstünden geçtiği için daha uzun süreli testlere olanak tanıyacak. Foton iletimi için 600 mm çapında bir teleskop taşıyacak.
“KUANTUM İLETİŞİM AĞI OLUŞTURACAK”
Pan, “Orta ila yüksek Dünya yörüngeli bir uydu geliştirmek için Ulusal Uzay Bilim Merkezi ile işbirliği yapıyoruz. Gelecekte, yüksek yörünge uyduları ve alçak Dünya yörünge uydularının birleşimi geniş alanlı bir kuantum iletişim ağı oluşturacak” dedi.
Çin ayrıca bu alanda daha fazla uluslararası işbirliği arayışında.
Pan, “Çin kuantum alanında uluslararası işbirliğine çok açık ve daha fazla uluslararası değişim yapmaya istekli. Umarım daha fazla kuantum uydusu fırlattıktan sonra, kuantum takımyıldızlarının nasıl makul bir şekilde inşa edileceği ve kuantum teknolojisinin tüm insanlığın yararına nasıl kullanılacağı konusunda daha fazla tartışma yapabiliriz.” diye konuştu.
Mozi, CAS’ın Uzay Bilimi Stratejik Öncelik Programı’nın ilk aşaması kapsamında fırlatıldı.
YENİ VE UZUN VADELİ PROGRAM HAZIRLIĞI
CAS, kuantum uydularını içermeyecek gibi görünen uzay bilimi üzerine yeni ve uzun vadeli bir program açıklamaya hazırlanıyor.
Bu program kara delikler, karanlık madde ve karanlık enerji, yaşanabilir ötegezegen avcılığı ve evrenin yasaları gibi alanlara odaklanacak.
Bu da Uzay Ölçeğinde Kuantum Deneyleri (QUESS) girişiminin devamının ayrıca yürütüleceğini gösteriyor.
Çin bu konuda başı çekerken, diğer uzay ajansları ve şirketleri de uzay için kuantum teknolojileri üzerinde çalışıyor.
AVRUPA UZAY AJANSI DA KUANTUM İLETİŞİM AĞI GELİŞTİRMEK İSTİYOR
Avrupa Uzay Ajansı bir kuantum iletişim ağı geliştirmek istiyor ve geçen yıl Thales Alenia Space liderliğindeki bir konsorsiyuma fon sağladı.
Bir Alman kubesat olan Qube, kuantum anahtar dağıtımını test etmek üzere Ağustos ayında bir Falcon 9 ile fırlatıldı.
Boeing ise küçük bir kuantum ağ uydusu yerleştirmek için 2026 yılını hedefliyor.
