Küresel piyasalar, ABD’de resesyon endişelerinin hızla güçlenmesiyle ve Asya piyasasındaki gelişmelerle haftanın ilk işlem gününde tarihi satış baskısıyla karşı karşıya kaldı.
ABD Merkez Bankası (Fed) son toplantısında eylül ayı için faiz indirim sinyali verse de ülkede geçen hafta boyunca açıklanan verilerin resesyon endişesini güçlendirmesiyle risk algısı önemli derecede yükseldi. ABD’de ekonomik aktivitenin öngörülünden daha sert yavaşlayabileceği endişesi satış baskısının derinleşmesine neden oldu. ABD’de iş gücü piyasası ile imalat sektöründeki zayıflamayı gösteren verilerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in eylülde politika faizini 50 baz puan indirme ihtimali yüzde 90’ın üzerine çıktı. Küresel piyasalardaki sert düşüşler Fed’den acil faiz indirimi ihtimalini gündeme getirirken analistler, böyle bir durumun piyasalardaki paniği daha da artırabileceği uyarısında bulundu. Japonya Merkez Bankasının (BoJ) faiz artırım döngüsüne girmiş olabileceği yönündeki beklentilerin ABD’deki resesyon endişeleriyle birleşmesinin ardından Japon hisselerinin 1987’den bu yana en sert satış dalgasını yaşaması da küresel piyasalardaki negatif seyirde etkili oldu. DOW JONES VE S&P 500 2022’DEN BU YANA EN KÖTÜ GÜNÜNÜ YAŞADI New York borsası, ABD’de resesyon endişelerinin hızla güçlenmesiyle haftanın ilk işlem gününü sert düşüşle tamamladı. Kapanışta Dow Jones endeksi 1000 puanın üzerinde değer kaybetti ve yüzde 2,60 düştü. S&P 500 endeksi yüzde 3 ve Nasdaq endeksi yüzde 3,38 geriledi. Dow ve S&P 500 endeksleri, Eylül 2022’den bu yana en büyük günlük kayıplarını kaydetti. Ülkede bugün açıklanan hizmet sektörüne ilişkin Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) temmuz ayında sektörde genişlemeye işaret ederek piyasalarda bir miktar rahatlama sağladı. ABD’de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), temmuzda aylık bazda 2,6 puan artışla 51,4’e çıkarak piyasa beklentilerine paralel gerçekleşti. Fed yetkililerinin açıklamaları da yakından takip edilirken, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, bir röportajında, “İstihdam rakamları beklenenden daha zayıf geldi, ancak henüz resesyona benzemiyor.” değerlendirmesinde bulundu. Fed’in acil toplantıya giderek faiz indirimi yapıp yapmayacağı konusunda yorum yapmaktan kaçınan Goolsbee, bunun çok büyük bir masa olduğunu dolayısıyla faiz artışları ve indirimleri gibi her şeyin her zaman masada olduğunu dile getirdi. Goolsbee, eğer ekonomide bir bozulma olursa Fed’in onu düzelteceğini ifade etti. VIX ENDEKSİ 4 YILIN ZİRVESİNİ GÖRDÜ Öte yandan ABD’de S&P 500 Endeksindeki dalgalanmayı gösteren ve “korku endeksi” olarak da bilinen VIX Endeksi gün içinde 65,70 ile 4 yılın zirvesini gördü. Söz konusu endeksin piyasaların kapanışında 38,57’ye gerilediği görüldü. AVRUPA BORSALARI SERT DÜŞTÜ Avrupa borsaları da küresel piyasalardaki satış dalgası nedeniyle haftanın günü sert düşüşle tamamladı. Gösterge endeks Stoxx Europe 600 endeksi yüzde 2,17 değer kaybetti. Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 1,82, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,04, Fransa’da CAC 40 endeksi 1,42 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 2,27 düştü. Avrupa’da Stoxx Europe 600’daki teknoloji hisseleri yüzde 0,92, enerji sektörü hisseleri de yüzde 3,46 kayba uğradı. JAPON HİSSELERİ 1987’DEN BU YANA EN SERT SATIŞ DALGASINI YAŞADI Japonya Merkez Bankasının (BoJ) faiz artırım döngüsüne girmiş olabileceği yönündeki beklentilerin ABD’deki resesyon endişeleriyle birleşmesinin ardından Japonya’da Nikkei 225 endeksi 1987’den bu yana en büyük düşüşü kaydetti. Nikkei 225 endeksi, yüzde 12,40 düştü ve bu kayıp 1987’de yaşanan “Kara Cuma”dan bu yana en büyük kayıp olarak kayıtlara geçti. Güney Kore’de Kospi endeksi de yüzde 8,77 değer kaybıyla günü tamamlarken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,46, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,54 ve Hindistan’da Sensex endeksi yüzde 2,74 düşüş kaydetti. DOLAR ENDEKSİ YAKLAŞIK 7 AYIN EN DÜŞÜK SEVİYESİNİ GÖRDÜ Gün içinde 102.15 ile 12 Ocak’tan bu yana en düşük seviyesini gören dolar endeksi, piyasaların kapanışında yüzde 0,45 azalışla 102,52 seviyesinde seyretti. Avro/dolar paritesi Türkiye saatiyle 00.30 itibarıyla yüzde 0,01 azalışla 1,095 seviyesine geriledi. Aynı dakikalarda dolar/yen paritesi ise yüzde 0,01 artışla 144,18 seviyesine çıktı. RESESYON ENDİŞESİ TAHVİL FAİZLERİNİ DÜŞÜRDÜ Ekonomik verilerin resesyon endişelerini artırması, gelişmiş ekonomilerin devlet tahvil faizlerinde hızla gerilemeye neden oldu. Resesyon endişeleriyle güvenli liman varlıklara olan talep güçlenirken, tahvil faizleri ABD başta olmak üzere birçok ülkede düştü. ABD’de 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,66 ile Haziran 2023’ten beri en düşük seviyesini görmesi sonrası yüzde 3,78 seviyesinde dengelendi. 10 yıllık tahvil faizleri İngiltere’de yüzde 3,87, Almanya’da yüzde 2,18, Fransa’da yüzde 2,97, İspanya’da yüzde 3,05, İtalya’da yüzde 3,68, Japonya’da yüzde 0,75 ve Çin’de yüzde 2,11 seviyelerinde kaydedildi. KRİPTO PARA PİYASALARI DA SATIŞ DALGASINDAN ETKİLENDİ Kripto para birimi Bitcoin’in fiyatı, ABD ekonomisinin resesyona gideceğine yönelik endişeler nedeniyle gün içinde 50 bin doların altını gördü. Analiz şirketi Coinmarketcap’in verilerine göre, Bitcoin dahil küresel kripto para piyasasının değeri 24 saatte yüzde 6’nın üzerinde azalarak 1,94 trilyon dolara düştü. Türkiye saatiyle 00.30 itibarıyla son 24 saatte fiyatında yüzde 6,5 düşüş kaydeden Bitcoin, 54 bin 725 dolar seviyesinden işlem gördü.
