Meta, Amazon, Alphabet ve Microsoft, 2025 yılı boyunca yapay zekâ teknolojilerine toplam 320 milyar dolar yatırım yapmayı hedefliyor. Meta, Amazon, Alphabet ve Microsoft 320 milyar dolar civarındaki harcama planıyla “veri merkezi altyapıları” ve “yapay zekâ projelerine” devasa yatırımlarını hızlandırırken Apple, Tesla ve Nvidia gibi “ABD’li teknoloji” devleri de bu “rekabet yarışı”na dahil oluyor. ChatGPT’nin 2022’de piyasaya çıkışı, Apple Intelligence modellerinin Google Cloud’da eğitilmesi, Tesla’nın Teksas’taki tesisinde “Cortex” adını verdiği süper bilgisayarını geliştirmesi ve insansı robotik projelerin atılım yapması, 2024 yılında 230 milyar dolar seviyesini gölgede bırakıyor. Teknoloji şirketlerinin 2025 yapay zekâ sermaye hamlesi dünya çapında nasıl sonuç verecek?
Geçen yıl teknoloji devleri, yapay zekâda durmak bilmeyen talebe ayak uydurabilmek için milyarlarca dolar harcadı. CNBC’nin haberine göre, Meta, Amazon, Alphabet ve Microsoft, 2025 yılında yapay zekâ teknolojileri ile veri merkezi altyapılarına toplam 320 milyar dolara kadar harcama yapmayı planlıyor. Bu tutar, şirket CEO’larının yılın başında ve son iki haftada yaptıkları kazanç toplantılarındaki açıklamalardan çıkarıldı ve 2024 yılında toplam 230 milyar dolar olan sermaye harcamasından (Capex) ciddi bir artışa işaret ediyor. Teknoloji şirketleri, ChatGPT’nin 2022’de piyasaya çıkışından bu yana yapay zekâ projelerine zaten milyarlarca dolar yatırım yapmış durumda. Rekabet yarışı içinde, veri merkezlerini bol miktarda Nvidia grafik işlem birimi (GPU) ile donatıyor ve yapay zekâ modellerini ilerletmeye çalışıyorlar. Yakın zamanda Çin’de ortaya çıkan DeepSeek adlı açık kaynaklı yapay zekâ aracı ise sektörde adeta şok dalgası yarattı. Tahminlere göre bu aracı geliştirmek, ABD’li bazı rakiplerinin benzer projelere harcadığı tutarın sadece ufak bir kısmına mal oldu. Bu gelişmelerle birlikte oluşan endişeler, geçen hafta piyasalarda bir satış dalgasını tetikledi. Bunun sonucunda yapay zekâ çipi üreticileri Nvidia ve Broadcom’un hisseleri tek bir günde toplam 800 milyar dolar değer kaybetti. Bu durum, ABD’li teknoloji şirketi CEO’larının devasa harcama planlarının gerekliliği konusunda sorularla karşılaşmasına neden oldu.Dört Büyük Şirketin Yatırım Planları:
Amazon
Amazon, dört büyük teknoloji şirketi arasında en büyük harcama planını açıklayan şirket oldu. CEO Andy Jassy, Perşembe günkü şirket kazanç çağrısında, 2025 yılında 100 milyar doların üzerinde yatırım yapmayı hedeflediklerini söyledi. Bu tutar, Amazon’un 2024’te yaptığı 83 milyar dolarlık harcamanın oldukça üstünde bir seviye. Jassy, yatırımın büyük ölçüde Amazon Web Services (AWS) biriminin yapay zekâ çalışmalarına gideceğini ve bunun “hayatta bir kez karşılaşılabilecek türden bir iş fırsatı” olduğunu belirtti. Jassy sözlerine devam ederek, “Hem şirketimizin hem müşterilerimizin hem de hissedarlarımızın, orta ve uzun vadede bu sermaye yatırımını ve yapay zekâ alanındaki iş fırsatını değerlendirmemizden memnun olacağını düşünüyorum” diye konuştu.
Microsoft
Microsoft, Ocak ayında yaptığı açıklamada 2025 mali yılı için yapay zekâ odaklı veri merkezleri oluşturmak üzere 80 milyar dolar ayıracağını duyurdu. Şirket Başkanı Brad Smith, bu harcamanın yarısından fazlasının ABD’de gerçekleşmesinin planlandığını söyledi. (Microsoft’un mali yılı Haziran ayında sona eriyor.) Alphabet (Google)
Alphabet (Google’ın çatı şirketi), 2025 yılında 75 milyar dolar sermaye harcaması yapmayı hedefliyor. Bunun 16 ila 18 milyar dolarının ilk çeyrekte gerçekleşmesi bekleniyor. Alphabet’in finans şefi Anat Ashkenazi, salı günkü kazanç çağrısında harcamaların büyük bölümünün “öncelikle sunucular, ardından veri merkezleri ve ağ ekipmanları için olmak üzere teknik altyapıya” gideceğini ifade etti. Meta (Facebook)
Meta CEO’su Mark Zuckerberg, Ocak ayında şirketinin 2025 yapay zekâ sermaye harcaması bütçesini 60 ila 65 milyar dolar aralığında belirledi. Zuckerberg, 2025’i “yapay zekâ için belirleyici bir yıl” olarak nitelendirerek bu yatırımla “tarihi bir inovasyonun kilidini açmayı ve Amerikan teknolojisinin liderliğini pekiştirmeyi” hedeflediklerini vurguladı.Bu ifadeler, Zuckerberg’in kendi Facebook gönderisinde de yer aldı. Diğer Devler: Apple, Tesla, Nvidia
Apple
‘Muhteşem 7’ olarak anılan en büyük yedi teknoloji şirketinin diğer üçü Apple, Tesla ve Nvidia olarak sıralanıyor. Şirket genellikle yapay zekâ eğitim altyapısı için gereken sunucu gücünü kendi veri merkezlerinde değil, bulut servis sağlayıcılarından kiralayarak temin ediyor. Nitekim Apple’ın geliştirdiği Apple Intelligence modellerinin, örneğin Google Cloud altyapısında eğitildiği biliniyor. Apple ayrıca AWS ve Azure bulut platformlarından da kapasite kiralıyor. Tesla
Tesla, Ocak sonunda yayımladığı kazanç raporunda 2024’te yapay zekâyla ilgili sermaye harcamalarının 5 milyar dolar civarında olduğunu (toplam 11,34 milyar dolar tutarında) açıkladı. Şirket, 2025 yılında yapay zekâ harcamalarının 2024 ile yaklaşık aynı düzeyde kalmasını bekliyor. Tesla, Teksas’taki tesisinde “Cortex” adını verdiği bir eğitim süper bilgisayar kümesi inşa ediyor. Bu altyapı, şirketin otonom sürüş teknolojisi ve insansı robotik projelerinin arkasındaki yapay zekâ modellerini eğitmek için kullanılacak. Nvidia
Nvidia henüz son çeyrek sonuçlarını açıklamadı; bu sonuçlar Şubat ayının ilerleyen günlerinde gelecek. Nvidia’nın sermaye harcaması rakamları, diğer şirketlerden oldukça farklı bir tablo çizecek, zira Nvidia yapay zekâ teknolojisini satın alan değil, bizzat geliştiren ve tedarik eden konumda.
