ABD’de ikinci Trump dönemi resmen başladı. Yeni dönemde Türkiye ile ABD’yi ekonomi alanında yoğun bir ajanda bekliyor. Ticaretten enerjiye, savunma sanayisinden yatırımlara kadar pek çok başlık ön planda olacak.
Türkiye’nin ABD ile siyasi, diplomatik ve güvenlik konularının yanı sıra ekonomi başlığının yeni dönemde de ön planda olması bekleniyor. Bu kapsamda, dün yemin töreniyle görevine başlayan ABD’nin yeni Başkanı Donald Trump’ın alacağı kararların Türkiye-ABD ilişkilerinde etkili olması öngörülüyor. Trump’ın ilk döneminde Türkiye-ABD ticari ilişkilerinde iki ülke yıllık ortalama 21,6 milyar dolarlık ticarete imza atmıştı. Türkiye-ABD ticaret hacmi 2020’deki 21,7 milyar dolarlık seviyesinden 2021’de 27,8 milyar dolara, 2022’de 32,1 milyar dolara kadar yükseldi. 2023’te ise tutar 30,7 milyar dolar oldu. TİCARETTE REKOR HEDEFİ ABD seçimlerinin yapıldığı ve iki ülke arasındaki ticari ziyaretlerin yoğunlaştığı 2024’te ticaret hacmi 2020’ye kıyasla yaklaşık yüzde 50 artarak 32,5 milyar dolara ulaştı ve rekor olarak kayıtlara geçti. Türkiye’den ihraç edilen ürünlere bakıldığında kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ile mücevherci eşyası gibi sektörler öne çıktı. İki ülke arasındaki ticaret hacminin 100 milyar dolara çıkarılması yönünde ortak hedef bulunuyor. Trump’ın yeni döneminde atılacak adımlar ve karşılıklı ziyaretlerle ekonomik ve ticari ilişkilerin hedef doğrultusunda geliştirilmesi ve yeni rekorlara imza atılması bekleniyor. YATIRIMLARIN ARTMASI ÖNGÖRÜLÜYOR Trump’ın yeni döneminde Türkiye-ABD ekonomi ajandasında öne çıkacak başlıklardan biri de karşılıklı yatırımlar olacak. Türkiye’de ABD sermayesine sahip 2 binden fazla şirket bulunuyor. Ticarette olduğu gibi karşılıklı yatırımlarda da artış trendi dikkati çekiyor. Bu süreçte ulaşım-iletişim imkanlarının da artması bekleniyor. Türk Hava Yolları, ABD’deki uçuş noktası sayısını bahar aylarıyla birlikte 14’ten 15’e çıkarmaya hazırlanıyor. Türkiye’nin FATF’ın “Gri Liste”sinden çıkması, CDS puanlarındaki düşüşün ve sağlanan desteklerin ABD’den yeni yatırımcılara kapı açması bekleniyor. GÜMRÜK TARİFELERİNİN TÜRKİYE’YE YANSIMALARI Trump’ın seçimi kazandıktan sonra dile getirdiği “farklı ülkelere gümrük tarifeleri uygulayacağı” yönündeki açıklamalarının ardından sürecin Türkiye’ye muhtemel yansımaları da iki ülke ilişkilerinde öne çıkacak. ABD’nin yeni Başkanı, görevi devralır almaz Oval Ofis’teki konuşmasında, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere yönelik yüzde 25’lik gümrük tarifesi uygulamasına 1 Şubat’ta başlamayı düşündüklerini ifade etmişti. Türkiye özelinde uygulanan gümrük vergilerine ilişkin de Ticaret Bakanı Ömer Bolat geçen ay, “Özellikle ticaret alanında, başta tekstil sektöründeki gümrük vergilerinin düşürülmesi, çelik sektöründeki kısıtlama tedbirlerinin kaldırılması gibi ticarette beklentilerimiz var.” değerlendirmesinde bulunmuştu. ENERJİDE İŞ BİRLİĞİNİN ARTMASI AMAÇLANIYOR Türkiye ve ABD arasında enerji ve maden alanında ikili iş birliğinin artırılması amacıyla çeşitli çalışmaların yapılması bekleniyor. Geçen yıl iki ülke arasında başlatılan Enerji ve İklim Diyaloğu mekanizmasıyla enerji dönüşümü ve iklim değişikliği alanında işbirliğinin geliştirilmesi amaçlanıyor. UZAY VE TEKNOLOJİ ÇALIŞMALARI Türkiye ile ABD firmaları arasında uzaydan teknolojiye kadar çeşitli alanlarda iş birlikleri bulunuyor. Trump’ın yeni döneminde bu alanlarda da ilerlemeler kaydedilmesi öngörülüyor. Trump’ın yakın ilişkisi olduğu bilinen teknoloji devi şirketlerle Türkiye’deki şirketlerin yeni yatırım ve işbirliklerine imza atmaları hedefleniyor. Milli Uzay Programı doğrultusunda atılacak yeni adımlarda ABD ile temas trafiğinin yoğunlaşması bekleniyor. SAVUNMADA ENGELLERİN AŞILMASI ÖNGÖRÜLÜYOR Türkiye ile ABD arasında savunma sanayisi alanında iş birliğini geliştirme potansiyeli bulunuyor. Trump’ın yeni döneminde ABD’nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşılık Verme Yasası (CAATSA) kapsamında Türkiye’ye yönelik kararlarını gözden geçirmesi isteniyor. İki ülkenin “müttefiklik” anlayışıyla meseleye yaklaşması ve sürecin olumlu sonuçlanması halinde bunun savunma sanayisindeki iş birliğini ilerletmesi bekleniyor. TURİZMDE REKOR HEDEFİ Diğer taraftan iki ülke arasındaki ilişkilerin olumlu yönde ilerlemesinin turizme de yansıması öngörülüyor. Türkiye’yi 2021 yılında 363 bin 427, 2022 yılında 1 milyon 15 bin 363, 2023 yılında 1 milyon 348 bin 400 ABD’li turist ziyaret etmişti. Henüz 2024 verileri açıklanmasa da 11 aydaki 1 milyon 364 bin 631 turist sayısı rekor olarak kayıtlara geçti. Yeni dönemde de ABD’den gelen turist sayısında bu rekorun aşılması öngörülüyor.
