Gözler kredi kuruluşu Standard and Poor’s’un Türkiye ile ilgili değerlendirmesine çevrildi. Raporun akşam saatlerinde yayınlaması bekleniyor. Türkiye’ye yatırımcı ilgisinin arttığı dönemde not artırım kararının gelip gelmeyeceği merak konusu…
Yazar:
Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı, mart ayında yüzde 6,5 seviyesinde belirlendi.
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Avrupa Birliği (AB) ve Euro Bölgesi’nin mart ayı işsizlik verilerini açıkladı. Verilere göre, AB’de şubat ayında yüzde 6,1 olan mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı, martta yüzde 6’ya geriledi. Euro Bölgesi’nde ise şubatta yüzde 6,5 olan işsizlik, martta değişmeyerek sabit kaldı. İşsizlik oranı, geçen yılın aynı döneminde Euro Bölgesi’nde yüzde 6,6, AB’de ise yüzde 6 olarak ölçülmüştü. Martta işsizlik oranı İspanya’da yüzde 11,7, Yunanistan’da yüzde 10,2, İsveç’te yüzde 8,3, Finlandiya’da yüzde 7,8, Fransa’da yüzde 7,3 ve İtalya’da yüzde 7,2 oldu. AB’de işsiz sayısı, martta 13 milyon 258 bin olarak hesaplandı. Bu kişilerin 11 milyon 87 bini Euro Bölgesi’nde yer aldı. Mart ayında 25 yaş altı genç işsiz sayısı AB’de 2 milyon 858 bin, Euro Bölgesi’nde 2 milyon 259 bin olarak tespit edildi. Genç işsizlik oranı AB’de yüzde 14,6, Euro Bölgesi’nde yüzde 14,1 olarak ölçüldü.
Vergi kayıp ve kaçağı ile mücadeleye vatandaşların desteği sürüyor. Geçen yıl vergi kaçıranları ihbar eden 176 kişiye toplam 14,8 milyon liralık ihbar ödemesi yapıldı. Son 5 yılda ihbar edenlere dağıtılan ikramiye 63,5 milyon lirayı geçti.
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) verilerinden derlenilen bilgilere göre, kayıt dışı ekonomi, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülke ekonomilerinin önemli bir problemi olduğu kadar, son zamanlarda gelişmiş ülke ekonomilerinin de takibinde ve mücadele edilen bir alan olarak ortaya çıkıyor. Kayıt dışı ekonominin azaltılması, orta ve uzun dönemde ekonomik istikrar, gelir dağılımı ve istihdam gibi birçok makroekonomik unsurun iyileşmesine, ekonomide verimlilik düzeyi ve rekabet gücünün yükselmesine, ayrıca kamu gelirlerinin artmasına katkıda bulunuyor. Kayıtlı ekonomiye geçiş sürecinde başarılı olabilmek için kamu kurum ve kuruluşları, birlikler, sivil toplum kuruluşları ile toplumun tüm kesimlerinin desteği, tüm kurum ve kuruluşların etkin bir şekilde işbirliği içinde olması önem taşıyor. Bu kapsamda, söz konusu kayıt dışı faaliyetleri yürütenlerin tespit edilmesine sorumluluk sahibi vatandaşlar da ihbarlarıyla destek oluyor.
İHBAR YAPANLARA DESTEK Aynı zamanda gerçek ihbarları yapanlar da destekleniyor. Bu kapsamda, geçen yıl vergi kaçıranları ihbar edenlerin sayısı 176 oldu. İhbarı doğru çıkan kişilere kesinleşen verginin belirli bir oranında ödeme yapılırken, geçen yıl içinde ihbarda bulunanlara ödenen ikramiye 14 milyon 832 bin 566 lira oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığının ödediği ikramiye tutarı 2019’da 411 muhbire 12 milyon 300 bin 472 lira olurken, 2020’de 249 kişi 12 milyon 345 bin 691 lira, 2021’de 253 kişi 11 milyon 674 bin 279 lira, 2022’de 251 kişi 12 milyon 390 bin 551 lira ihbar ikramiyesi aldı. Böylece son 5 yılda vergi kaçıranları ihbar eden 1340 kişiye toplamda 63 milyon 543 bin 559 liralık ikramiye ödendi.
Afyonkarahisar’da 400 TL olan nikah ücreti, sığınmacılar için 25 kat artırılarak 10 bin TL’ye yükseltildi.
Afyonkarahisar Belediye Başkanı Burcu Köksal, belediye meclisi toplantısında sığınmacılardan alınan nikah ücretinin 25 kat artırıldığını duyurdu. Geçen haftalarda da kentte iş yeri açma ve çalışma ruhsatı bulunmayan sığınmacılara ait dükkanların faaliyetlerine son verilmişti. Nikah ücretini 25 kat artıran karar belediyenin sosyal medya hesaplarında da duyuruldu.
Dünya gıda fiyatları endeksi art arda ikinci ayda da yükselerek nisanda 119’a çıktı.
Dünya gıda fiyatları nisan ayında şeker ve süt ürünlerinin fiyatlarındaki düşüşe rağmen yükseldi. Gıda fiyatları, et fiyatlarındaki artışın ve bitkisel yağlar ile tahılların hafif yükselmesinin etkisiyle üst üste ikinci ayda da yükseldi. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından derlenen, tahıllar, yağlı tohumlar, süt ürünleri, et ve şeker fiyatlarındaki aylık değişimleri izleyen dünya gıda fiyatları endeksi mart ayındaki revize 118.8 seviyesinden nisan ayında 119.1’e çıktı. Gıda fiyatları endeksi Şubat ayında üç yılın dip seviyesini görmesinin ardından nisanda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.4 geriledi.
Bahşiş bırakmayan müşterilerin hesabına işlenen servis ücreti, işletmelerde yaygınlaşmaya başladı. Çok sayıda kişi, kuver ücretine ek olarak adisyona eklenen servis ücretine tepkisini sosyal medyada paylaştı. Tüketici Konfederasyonu Hukuk Komisyonu Başkan Yardımcısı Mücahit Saraçlı, servis ücreti ödeyen vatandaşları durumu Alo 175 Tüketici Hattı’na bildirmeye çağırdı. Saraçlı, “Ticaret Bakanlığı’nın Haksız Rekabet Kurulu ile ilgili olan portalından girdiklerinde çok kolaylıkla bu işletmenin adını ve almış oldukları fişin fotoğrafını çekip gönderdiklerinde gerekli bütün incelemeler yapılmakta. Her türlü idari para cezai işlemleri yapılmaktadır.” dedi.
Yasaklı madde kullanıldığı için Bulgaristan tarafından geri çevrilen limonlarla ilgili üretici ve ihracatçı firmalar hakkında soruşturma başlatıldı.
Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, yasaklı madde kullanıldığı için Bulgaristan tarafından geri çevrilen limonlarla ilgili üretici ve ihracatçı firmalar hakkında soruşturma başlatıldığını açıkladı. Genel Müdürlükten yapılan yazılı açıklamada, Avrupa Birliğine (AB) ihraç edilen ve geri dönen ürünlerle ilgili medyada yer alan haberler üzerine açıklama yapılması ihtiyacı doğduğu belirtildi. AB üye ülkeleri tarafından yapılan resmi kontroller sonucunda tespit edilen olumsuzlukların Gıda ve Yemde Hızlı Alarm Sistemi (RASFF) üzerinden ilan edildiği aktarılarak, sistemin erişime açık olup herkes tarafından görülebildiği ifade edildi. ÜRETİCİ VE İHRACATÇILARA SORUŞTURMA Türkiye’nin itibarı ile Türk malının imajının korunması, güvenilir ürünlerin piyasaya sunulması ve ihraç edilmesi için RASFF bildirimlerinin kurumca ivedilikle incelendiği ve hata kaynağının tespitine yönelik resmi kontrollerin başlatıldığına yer verilen açıklamada, şunlar kaydedildi: “Bildirim alan üretici, ihracatçı ve bildirime konu ürünlere yönelik resmi kontroller yapılmakta, tedbirler alınmakta, ihracatçı firmalara 1 yıl süreyle yüzde 100 analiz sıklığı uygulanmaktadır. Son günlerde haberlere konu olan, RASFF bildirimlerinde tespit edildiği belirtilen, chlorpyrifos-ethyl aktif maddesinin 21 Mayıs 2020’de, propiconazole aktif maddesinin 31 Aralık 2020’de, chlorpyrifos-methyl aktif maddesinin 31 Aralık 2021’de, Avrupa Birliğinde alınan kararlar, çevre ve insan sağlığı dikkate alınarak ülkemizdeki kullanımları sonlandırılmıştır. Ayrıca ülkemizde AB uyum çerçevesinde çevre ve insan sağlığı açısından olumsuz etkileri tespit edilen 223 aktif madde daha yasaklanmıştır. Belirtilen tarihlerden sonra yasaklı aktif maddeleri içeren bitki koruma ürünlerinin üretimine ve ithalatına izin verilmemektedir. Mevzuata aykırı hareket eden bütün kişi ve firmalara olduğu gibi, son olarak haberlere konu olan, Bulgaristan’dan dönen ve yasaklı madde kullanıldığı tespit edilen limonlarla ilgili de üretici ve ihracatçı firmalarla ilgili soruşturma başlatılmıştır.” Açıklamada, bitki koruma ürünlerinin kaçak veya tavsiye dışı kullanımının önlenebilmesi amacıyla kolluk kuvvetleri ile işbirliği yapılarak ilaç üreticilerin, dağıtıcıların, bayilerin ve çiftçilerin denetlendiği aktarılarak, yasaklı veya tavsiye dışı aktif maddeli bitki koruma ürünlerinin kullanımının engellenmesi amacıyla “hasat öncesi pestisit denetimi” yapıldığı belirtildi. Denetimlerde pestisit kullanımına alternatif yöntemlerden biyolojik ve biyoteknik mücadele yöntemlerinin kullanılmasının teşvik edildiği ve maddi olarak da desteklendiği vurgulanan açıklamada, “Ülkemizde yetiştirilen ürünlerin tarladan çatala gelene kadar bütün süreçlerde pestisit kontrolleri aralıksız gerçekleştirilmektedir. Yetiştirilen ürünlerin ülkemiz mevzuatına uygun olmadığı tespit edilen ürünler nedeniyle, gıda işletmesine ve birincil üreticiye 5996 sayılı Kanuna uygun yasal işlem uygulanmaktadır.” ifadelerine yer verildi. “UYGUNSUZ ÜRÜNLER İMHA EDİLİYOR” Uygunsuz ürünlerin tüketime sunulmasına izin verilmeyerek imha edildiği aktarılan açıklamada, şunlar kaydedildi: “RASFF’a konu olan veya herhangi bir nedenle ülkemize geri dönen tüm gıda ve yem ürünleri, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunumuz ve yönetmeliklerimiz gereği yüzde 100 analize alınarak resmi kontrole tabi tutulmakta olup, analiz sonucu ülkemiz mevzuatına uygun olmayan ürünlerin girişine katiyen izin verilmemektedir. Bu tür haberler, ülkemizin uluslararası itibarını zedelemekte ve ihracatını da riskli hale getirmektedir. Halkımızın sağlıklı gıdaya erişebilmesi için resmi kontrollerimiz aralıksız devam etmektedir.”
Halkbank, ABD’deki ceza davasında temyiz sürecinin sürdüğünü duyurdu.
Halkbank’tan Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yapılan açıklamada, ABD’de açılan diğer bir davanın, ceza davasında karar alınana kadar durdurulduğu hatırlatıldı. Davada Halkbank lehine karar çıkması durumunda o davanın da düşeceği ifade edildi. Aleyhte karar alınırsa yasal itiraz haklarının kullanılacağı dile getiren banka, yandan ceza davasının devlet dokunulmazlığı gerekçesiyle reddedilmesi yönündeki temyiz sürecinin de sürdüğü açıkladı.
Türkiye’nin ihracatı nisan ayında 19,2 milyar dolar, ithalatı 29,2 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı nisan ayında yıllık yüzde 13,3 artışla 9,9 milyar dolara yükseldi.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, İstanbul’da nisan ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı.
Buna göre nisan ayında ihracat, yıllık bazda yüzde 0,13 artışla 19 milyar 271 milyon dolar olarak gerçekleşti., İthalat ise 29,2 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı nisan ayında yıllık yüzde 13,3 artışla 9,9 milyar dolar oldu.
Bakan Bolat, ihracattaki sınırlı artışın en önemli nedeninin Ramaza Bayramı tatili olduğunu açıkladı.
İhracatın ithalatı karşılama oranı ise 2,7 puan azalışla yüzde 66,1 olarak gerçekleşti.
2024 yılının ilk dört ayında ihracat, geçen yıla göre yüzde 2,7 artışla 82,9 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemde ithalat yüzde yüzde 8,9 oranında azalışla 113,1 milyar dolara geriledi. Ocak-nisan döneminde dış ticaret açığı, 2023 yılının aynı dönemine göre yüzde 30,5 düşüşle 30,2 milyar dolara geriledi.
Dört aylık dönemde ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 65’ten yüzde 73,3’e yükseldi.
OVP’de 2024 yılının sonunda ihracatın 267 milyar dolar, ithalatın ise 372,8 milyar dolar olması öngörülüyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Yıllık enflasyon mayıs ayında tepe noktasına ulaştıktan sonra öngörülerimiz doğrultusunda keskin bir şekilde düşmeye başlayacak.” ifadelerini kullandı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyon rakamlarının ardından değerlendirmelerde bulundu. Bakan Şimşek, X hesabından yaptığı paylaşımında, “Programımız sayesinde ekonomideki dengelenme ve azalan cari açık, yeniden tesis edilen bütçe disiplini, uluslararası kaynak girişindeki güçlü artış ve yurtiçi portföy tercihlerinin TL’ye yönelmesi, enflasyonla mücadeleyi destekliyor Yıllık enflasyon mayıs ayında tepe noktasına ulaştıktan sonra öngörülerimiz doğrultusunda keskin bir şekilde düşmeye başlayacak. Böylece enflasyonla mücadelede geçiş dönemi sonlanacak ve dezenflasyon sürecine gireceğiz” ifadelerini kullandı.